การควบคุมภายใน การซื้อ 

การควบคุมภายในเกี่ยวกับ การซื้อ ต้องพิจารณาจาก 
1. มีแผนกจัดซื้อเป็นหน่วยงานแยกต่างหากหรือมีพนักงานจัดซื้อไม่เกี่ยวข้องกับ
     1.  การบัญชีทั่วไป
     2.  การทำบัญชีสินค้า
     3.  การรับของ
     4.  การจัดส่งสินค้าให้ลูกค้า
     5.  การจ่ายเงินให้เจ้าหนี้

2. การซื้อกระทำโดย
     2.1 แผนกจัดซื้อหรือพนักงานจัดซื้อตามใบเสนอซื้อที่ได้รับอนุมัติแล้ว
     2.2 การจัดซื้อแต่ละครั้ง แผนกผลิตและคลังเป็นผู้เสนอแนะเกี่ยวกับชนิดและ ปริมาณของสินค้าที่จะซื้อ
     2.3 สั่งซื้อจากรายการราคาขายของผู้ขายที่ได้รับการอนุมัติ
     2.4 มีการเปรียบเทียบราคาจากผู้ขายหลายแห่ง เพื่อให้ได้ราคาที่ดีที่สุด
     2.5 ใบสั่งซื้อทำขึ้นโดย
          1. เรียงลำดับหมายเลขไว้ล่วงหน้า
          2. มีการอนุมัติการสั่งซื้อ
      2.6 สำเนาใบสั่งซื้อได้ส่งไปยัง
          1. แผนกบัญชีหรือเจ้าหน้าที่ผู้ทำใบสำคัญสั่งจ่าย
          2. แผนกรับของหรือเจ้าหน้าที่ผู้ทำการตรวจรับของ
       2.7 ใบรับของแสดงจำนวนที่นับได้จริง พร้อมทั้งลายเซ็นผู้ตรวจรับอย่างน้อย 2 คน
       2.8 ในใบรับของได้ระบุถึงเงื่อนไขต่างๆ ในกรณีที่จะต้องมีการทดสอบคุณภาพในภายหลัง
       2.9 ของที่มีคุณภาพพิเศษ จะต้องมีรายงานการตรวจสอบจากผู้ที่มีความชำนาญในเรื่องนั้นโดยเฉพาะ
       2.10 ใบรับของที่มีเลขที่เรียงลำดับและมีสำเนาส่งให้
          1. แผนกบัญชี เพื่อเก็บไว้กับใบสั่งซื้อ
          2. แผนกจัดซื้อ เพื่อติดตามรายการที่สั่งซื้อแล้ว แต่ยังไม่ได้รับของ
          3. แผนกคลังสินค้า เพื่อบันทึกบัญชีพัสดุคงเหลือ
          4. เก็บไว้ที่แผนกรับของ หรือเจ้าหน้าที่ผู้กระทำการตรวจรับของ
3. เมื่อมีการคืนของ จะจัดการโดยแผนกคลังสินค้าและแผนกรับของหรือเจ้าหน้าที่ผู้ตรวจรับของ
     1. ติดต่อเพื่อขอใบลดหนี้
     2. แผนกจัดซื้อและบัญชีได้รับแจ้งเรื่องราวการคืนสินค้า
4. การตรวจสอบ
     1. ใบส่งของหรืออินวอยซ์/ใบกำกับภาษี จากผู้ขายได้ตรวจสอบกับเอกสารเหล่านี้ก่อนจ่ายเงิน
          1. ใบสั่งซื้อ
          2. การรับของ
          3. รายงานการตรวจสอบคุณภาพ (ถ้ามี)
     2. แผนกบัญชีไม่มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับ
          1. การสั่งซื้อ
          2. การรับของ
     3. มีหลักฐานแสดงว่ามีการตรวจสอบใบส่งของในเรื่องต่อไปนี้
          1. ราคา
          2. ค่าขนส่ง
          3. การลดราคา หรือข้อโต้แย้งต่างๆ
          4. ใบสำคัญที่จ่ายเงินแล้ว จะต้องมีการการทำเครื่องหมายเพื่อป้องกันการจ่ายซ้ำ
5. ใบสำคัญสั่งจ่ายจะต้องจัดทำสำหรับการซื้อและค่าใช้จ่ายทุกรายการ
6. ใบสำคัญสั่งจ่ายและเอกสารประกอบทุกฉบับ จะต้องมีเครื่องหมายแสดงว่าได้จ่ายเงินแล้ว
7. จะต้องมีการตรวจสอบระยะเวลาที่จะต้องจ่ายด้วย เพื่อป้องกันการเบิกจ่ายผิดงวด
8. ใบสำคัญการสั่งจ่ายจะต้องมีการตรวจสอบและอนุมัติ

ที่มา : www.jarataccountingandlaw.com